Czym są szczególne potrzeby pracodawcy?

Nowa praca to nie tylko możliwość zarobku, poznania nowych ludzi i sprawdzenia się w nowych, ekscytujących sytuacjach zawodowych. Poza wykonywaną pracą, na którą świadomie piszemy się podczas aplikowania na dane stanowisko, może ciążyć na nas obowiązek pracy nadliczbowej, czyli tzw. nadgodzin. Termin ten jest związany również z frazą „szczególne potrzeby pracodawcy”. Czym one jednak są? Zrozumienie ich istoty pomoże nam w rozsądnym i świadomym podjęciu pracy zarobkowej.

Szczególne potrzeby pracodawcy – co to dokładnie znaczy?

Każda praca wiąże się z nadprogramowymi godzinami, które mogą wynikać z różnego rodzaju bardziej lub mniej przewidzianych sytuacji. Szczególne potrzeby pracodawcy wskazują właśnie na te uprawnienia, które posiada pracodawca w przypadku stanu wyjątkowo i wiąże się z wykonaniem nadliczbowych godzin spędzonych w pracy. Są to więc potrzeby pracodawcy, które wynikają z niecodziennych sytuacji i nie powinny zdarzać się zbyt często. Nie jest to jednak związane z normalnym trybem danego zakładu pracy. Takie sytuacje są niezaplanowane i zdarzają się rzadko. Mogą pojawić się chociażby w wyniku długiego braku obecności pracownika spowodowanego chorobą albo z powodu naglącego terminu wykonania danej pracy.
Zaleca się by mieć daną definicję na uwadze i w pamięci, gdy w nowo podjętej pracy takie „niecodzienne” sytuacje i nadliczbowe godziny pracy zdarzają się zbyt często. Łatwo jest wtedy dać się wmanewrować w czysty wyzysk dokonywany przez pracodawcę. Wtedy powinno się zareagować w odpowiedni sposób i zgłosić dany precedens.

Kiedy można sprzeciwić się nadgodzinom?

Przypisana jest nam wolna wola i nie na każde warunki umowy pracy powinniśmy się zgadzać. Co jednak, jeśli powiedziało się już „tak”, a nadgodziny zaczynają występować? Nie każdy może odmówić w takiej sytuacji. Mogą tego dokonać kobiety w ciąży, młodociani pracownicy, osoby niepełnosprawne, osoby opiekujące się dzieckiem do lat 4 oraz pracownicy, którzy posiadają zaświadczenie lekarskie o niemożności wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych.
W innym przypadku może być to trudne, ponieważ jasno wynika z umowy o pracę, że nieuzasadniona odmowa wykonania polecenia pracodawcy (w tym pracy o charakterze nadgodzin) traktowana może zostać jako naruszenie obowiązków pracowniczych. Taka odmowa może skończyć się karą porządkową albo nawet zwolnieniem z pracy. Odmówić można w przypadku, jeśli warunki pracy nie odpowiadają zapisanym przepisom BHP i mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika.