Dlaczego warto zdecydować się na transkrypcję rozprawy?

Transkrypcje rozpraw mają na celu wierne i rzetelne udokumentowanie rozprawy w formie zapisu tekstowego. Jest to niejako powrót do dawnych czasów, kiedy przebieg rozprawy sądowej dokumentowano właśnie zapisem tekstowym, zanim wprowadzony został zapis dźwiękowy oraz zapis w formie wideo. Dlaczego transkrypcja rozprawy jest lepsza niż jej nagranie?

Jak dokumentuje się przebieg rozprawy?

Dawniej, przebieg rozprawy dokumentowany w czasie rzeczywistym sporządzano za pomocą skrótowych, symbolicznych zapisów graficznych, czyli za pomocą stenografii. Pozwalało to na szybkie i zwięzłe notowanie wypowiedzi świadków i obrońców. Rozwiązanie miało jednak jedną główną wadę – stenopis jest zrozumiały jedynie dla tej osoby, która zna dany typ stenografii. Jeśli ktoś niewtajemniczony miał przeczytać taki dokument, konieczna była jego transkrypcja na język zrozumiały dla odbiorcy.

Później stenografia została zastąpiona zapisem dźwiękowym, a współcześnie nagraniami wideo z dźwiękiem. Dzięki temu można zarejestrować z wszelkimi szczegółami przebieg rozprawy sądowej. Problem pojawia się jednak w momencie, kiedy takie nagranie chcemy przeanalizować. Znalezienie konkretnego momentu na nagraniu jest bardzo trudne.

Warto wspomnieć przy tym, że wiele sądów – ze względu na wprowadzenie zapisu dźwięku i obrazu z rozprawy – zrezygnowało z pełnego protokołu na rzecz protokołu skróconego. Ten zawiera jednak bardzo ograniczoną ilość informacji. Często odnosi się jedynie do takich danych, jak:

• zapis imion i nazwisk stron, 
• zapis danych reprezentantów stron, 
• zapis danych świadków,
• zapis postanowienia sądu. 

Większość protokołów z rozprawy nie zawiera więc wypowiedzi jej uczestników, a nawet jeśli je uwzględnia, to zawsze w formie skróconej.  

Po co zamawia się transkrypcje rozpraw?

Dzięki transkrypcji rozprawy naniesionej na nagranie, możliwe jest wygodne korzystanie z tego materiału poprzez:

• sprawne odnajdywanie konkretnych fragmentów rozprawy,
• wyszukiwanie w treści nagrania konkretnych słów, imion czy nazwisk, będących przedmiotem zainteresowania.

Zapoznanie się z transkrypcją nagrania pozwala lepiej przygotować się do kolejnej rozprawy. Znaleźć w słowach świadków i stron nowe dowody istotne dla sprawy, a także stworzyć na tej podstawie wartościowy materiał do przedstawienia w sądzie.

Jak uzyskać dostęp do nagrania z rozprawy sądowej?

Uzyskanie transkrypcji z rozprawy sądowej nie jest skomplikowaną procedurą. Na wniosek stron możliwe jest przygotowanie takiego zapisu z całej rozprawy lub z jej fragmentu. Jednak transkrypcje sądowe często pozostawiają wiele do życzenia pod względem swojej dokładności i jakości. Korzystniej jest więc – za zgodą sądu – nagrać rozprawę na własnym urządzeniu rejestrującym lub złożyć wniosek o wydanie zapisu dźwięku i dopiero na tej podstawie zlecić przygotowanie profesjonalnej transkrypcji. Takiego zapisu nie można przygotować bowiem na własną rękę – grozi to zarzutem stronniczości.